آشنایی با وضعیت بازارکار رشتههای مترجمي زبان
اما در مورد رشته مترجمي
زبان هاي خارجي که در دانشگاهها عرضه میگردد و آنچه قابل بیان است عبارتست از
اینکه تحصیل در این رشتهها قابلیتها و توانایی ما را برای حضور در بازار کار
فراهم نمینماید. اما اگر تحصیلات دانشگاهی رشته هاي مترجمي همراه با تلاش و
پیگیریهای مستمر دانشجو صورت پذیرد و در طول تحصیل خود، همت خود را به صورت کامل
بر مطالعه آثار خارجی و کار عملي ترجمه قرار دهد، امکان فعالیت در بازار کار را میتواند
بهتر فراهم نمايد.
آنچه باید بدان اهمیت
بدهیم استفاده مطلوب از دروسی است که در طی تحصیل این رشته فرا گرفتهایم چه به
صورت نظري و چه عملي و استفاده به صورت درست حاصل نمیشود مگر اینکه برای انتخاب
این رشته به علاقه واقعی و پشتکار خود مطمئن باشیم و نه در این رشته و هیچ رشته
دیگر عنوان آن ما را فریب ندهد.
درس زبان فرار است و اگر
از آن خوب استفاده نکنیم و برای محل کار خود تدبیری نیندیشیم دچار مشکل جدی خواهیم
شد.
• وضعیت بازار کار رشتههای مترجمي زبانهای خارجی
آنچه در خصوص وضعیت شغلی
رشتههای زبانهای خارجی قابل بیان است به قرار زير است:
1-امکان تدريس این رشتهها
در مراکز آموزشي دولتي و خصوصي بخشی از بازار کار این رشتهها را فراهم آورده است.
2-کار مترجمی این رشتهها
در صورتی که گرایش مترجمی را انتخاب کرده باشید موقعیت مناسبی را برای شما فراهم
میکند.
3-وزارت امور خارجه به
عنوان اصلیترین مرکز جذب دانشجویان فارغالتحصیل دانشکدههای زبان سراسر کشور
محسوب میشود و تعامل بین دانشکده زبانهای خارجی با وزارت خارجه گرچه در شکل ایدهآل
خود قرار ندارد ولی در آینده نه چندان دور این ارتباط به نحو مطلوبی شکل خواهد
گرفت.
4-بازار کار رشتههای
مترجمي زبانهای خارجی ارتباط مستقیمی با خارجيان و کار در خارج از کشور دارد و
این نحو ارتباط میتواند در این بخشها صورت پذیرد.
5- در بخش فرهنگ: ارتباطات و
رفت و آمدهایی که در اثر برگزاری سمینارها، جشنوارهها، نمایشگاهها و مانند آن
برگزار میشود فضاي مناسبي براي استفاده از دانش آموختگان اين رشته هاست.
6- رونق بازار ترجمه آثار
خارجی در اثر حمایتهای بخش دولتی و خصوصی میتواند اشتغال مناسبی باشد برای تحصیل
کردگان این رشتهها.
7- در بخش صنعت: رفت و آمد
در بخش صنعت و بازرگانی و به طور عموم در حوزه اقتصاد بسیار گسترده است و حضور
مترجمان در کارخانهها، ادارات و وزارتخانهها برای ارتباط با بخشهای خصوصی و
دولتی کشورهای خارجی بخش وسیع و مهمی است برای جذب دانشآموختگان رشتههای زبان
خارجی.
8- استفاده از اینترنت و
منابع خارجی در بخش هاي خصوصی و دولتي و ارتباط آنها با دنیای خارج بسیار گسترده
شده و دانستن زبان خارجی و تسلط بر یک زبان به نحوی که بتوان مخاطب را جذب نمود
موقعیت خوبی را فراهم نموده است.
دانشجوي خوب گرايش مترجمي
مي تواند يک فارغ التحصيل موفق باشد و در نتيجه فرصت هاي شغلي زيادي را دارد. براي
مثال مي تواند جذب صدا وسيما، خبرگزاري ها، وزارت جهادکشاورزي و وزارت امورخارجه
شده و يا در سازمانها و موسسات خصوصي که با خارج از کشور ارتباط دارند و نيازمند
مترجم هستند، فعاليت کند. يک فارغ التحصيل ادبيات انگليسي نيز مي توانددر حوزه
کاري خود به ترجمه بپردازد يعني متون ادبي از جمله داستان يا شعر را ترجمه کند.
در پایان آنچه مهم است
ذکر این نکته است که وسعت بازار کار هر یک از زبانهای خارجی متفاوت است. مطمئناً
مترجمي زبان انگلیسی به جهان فراگیری آن در جهان نسبت به رشتههای دیگر زبان
کارآمدتر و داشتن شغلی مناسب برای این رشته در دسترستر است.
استانداردهای رسیدن به یک
شغل توسط دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه ها به ویژه مترجمان
برای رسیدن به یک شغل
مراحل متعددی باید طی شود و مجموعه ای از استانداردها که هم اکنون نیز در اکثر
کشورهای جهان نیز کاربرد دارد باید رعایت شود که در زیر به برخی از آن ها اشاره می
کنم. این استانداردها برخی به مراکز آموزشی بر می گردد و برخی دیگر به خود دانش
آموختگان. ما اگر واقعاً خواستار اشتغال در داخل و خارج از کشور هستیم باید این
استانداردها را رعایت کنیم.
1- همکاري تنگاتنگ واحدهاي
پژوهشي دانشگاهها با واحدهاي پژوهشي وزارتخانهها و سازمانها
2- کسب تجربهکاري با کيفيت
در دانشگاه
3- حمايت از طرحها و
راهکارهاي ابداعي دانشجويان در مورد رونق اشتغال و اقتصاد
4- معرفي سازمانها و ادارات
مرتبط و نيمه مرتبط با رشتهتحصيلي
5- شناسايي علايق و
استعدادها (خودشناسي شغلي)
6- کارآموزي در سازمان ها و
ادارات مرتبط با رشته تحصيلي و به ویژه در دارالترجمه ها برای دانشجویان رشته های
ترجمه
7- آشنا شدن با مهارت هاي خود
اشتغالي
8- آموزش مهارت هاي جستجوي
شغلي و کاريابي
9- حمايت از کارهاي پژوهشي
با محوريت دانشگاه و بازار کار
10- آشنا شدن با سيستم فناوري
اطلاعات به ویژه اینترنت و استفاده از رایانامه
11- راهاندازي و عضویت در
کلوپ های شغلي (گروههاي شغلي) در به منظور افزايش مهارت هاي کاريابي و مبادله
تجارب و اطلاعات
12- آموزش مفهوم کارآفريني و
چگونگي کارآفرين شدن
13- تشکیل بانک اطلاعات شغلی
در سیستم آموزش عالی کشور
14- آشنا شدن با طيف متنوع
مهارت هاي شغلي در رشته ترجمه همچون روزنامه نگاری، راهنمایان ایرانگردی و
جهانگردی و ...
15- برگزاري و شرکت در همايش
ها و سمينارهاي شغلي و ارائه و کسب آخرين دستاوردهاي تحقيقات مربوط به اشتغال و
بازار کار
16- گسترش خدمات مشاوره شغلي
و استفاده از مشاوران متخصص
17-آموزش مهارت هاي زندگي
18-برگزاری و شرکت در دوره
آموزشي آگاهي از فرصت هاي شغلی موجود در دانشگاه براي افزايش مهارت هاي شغلي
دانشجویان در حال فراغت از تحصیل
19-اطلاعرساني از منابع
سازمان هاي مختلف ارائهدهنده تسهيلات همچون وزارت کار و امور اجتماعی برای راه
اندازی یک کسب و کار و بنگاه اقتصادی
20-ارائه امکانات آموزش
مشاغل از طريق اينترنت، بروشورهاي شغلي، بردهاي تخصصي مشاغل
21-ايجاد نشريههاي شغلي و
بازار کار
23-آموزش مهارت هاي مديريت
مالي
24-آموزش نحوه مقابله با
استرس
25-آشنايي با انتظارات و
مهارت هاي مورد نياز کارفرمايان
26-فراهم شدن امکان فعاليت
هاي عامالمنفعه (داوطلبانه)
27- آشنایی با مترجمان موفق
جامعه
28-آشنایی با راه های معرفی
خود برای کارفرمایان و به عبارت دیگر راه های نگارش رزومه (کارنامک) و درخواست
شغلی
• چگونگی دست یابی به یک شغل توسط دانش آموختگان رشته مترجمی
راه های متعددی برای
یافتن یک شغل وجود دارد که نه تنها برای دانش آموختگان رشته های مترجمی بلکه برای
تمامی رشته ها کاربرد دارد. این راه ها عبارتند از:
1. ثبتنام در مراكز كاريابي
خصوصي.
2. مطلع شدن از فرصتهاي
شغلي از طريق دوستان و آشنايان.
3. تماس مستقيم با شركتها و
كارفرمايان.
4. ارائه رزومة كاري در سايت
هاي اينترنتي.
5. خواندن بخش نيازمندي هاي
روزنامه.
6. توجه به تابلوهاي
"به مترجم نيازمنديم" در تابلوی اعلانات!
7. توجه كردن به گزارشهاي
خبري كه در مورد پروژههاي جديد هستند و همچنين فكر كردن در مورد اينكه چنين پروژههايي
باعث بوجود آمدن چه نوع مشاغلي در اجتماع خواهند شد.
8. شرکت در سازمان های مردم
نهاد و انجام فعاليتهاي كاري داوطلبانه.
9. آشنايي با افرادي كه در
زمينة شغلي مورد علاقهمان مشغول كار هستند.
10. دادن آگهي "آماده به
كار" در جرايد و اينترنت.
11. بازديد از سايتهاي رسمي
شركتها و سازمان های داخلی و خارجی در اينترنت به ویژه بخش فرصت های شغلی خالی یا Job vacancy.
12. مشورت با مشاورين شغلي.
13. شركت در كارگاه هاي آموزش
شغلي.
همانطور كه ميدانيد جمعيت دانش آموختگان رشته های
ترجمه زبان های خارجی روز به روز در حال افزايش است. فارغالتحصيلان با تحمل سختيها
و مشكلات فراوان وارد دانشگاه ميشوند و بسياري از آنها گمان ميكنند با مدرك
گرفتن كار تمام شده است و از فردا ميتوانند به راحتي در يك سازمان دولتي يا غير
دولتي به عنوان مترجم استخدام و صاحب شغل دلخواه خود شوند.
اما متأسفانه، برخلاف سال
هاي گذشته، ديگر داشتن مدرك تحصيلي، حتي از يك دانشگاه معتبر، مساوي با دستيابي به
شغلي شايسته و پردرآمد نيست، زيرا ماهيت اشتغال نه تنها در كشور ما، بلكه در تمام
دنيا تغيير كرده است.
در شماره گذشته در بررسي
وضعیت بازارکار رشتههای مترجمي به وضعيت بازاركار اين رشتهها، استانداردهای
رسیدن به یک شغل توسط دانشجویان و دانش آموختگان اين رشته وچگونگی دست یابی به یک
شغل توسط دانش آموختگان رشته مترجمی اشاره شد كه در ادامه با تشريح وضعيت بيكاري
جوانان به روشهاي جست وجوي شغلي مترجمان اشاره ميشود.
معضل بيكاري در کشورهاي مختلف
بر اساس گزارش سازمان بينالمللي
كار (ILO)، 170 ميليون جوان در جهان بيكارند و بر اساس پيش بيني هاي صورت گرفته با
افزايش 110 ميليون نفري جمعيت جهان، لازم است حدود 500 ميليون شغل ايجاد
شود؛ در غير اين صورت فاجعه اي به وقوع خواهد پيوست كه اثري قوي بر زندگي جوانان
خواهد داشت.
بنا بر آمارهاي ILO ،
88 ميليون جوان در جهان بيكار هستند. طي دهه گذشته، شمار
جوانان جوياي كار افزايش يافته است. در سال 1993 ميزان بيكاري جوانان در سطح جهاني
7/11 درصد بود كه درحال حاضر به 4/14 درصد رسيده است.
این آمارها نشان می دهد
که بیکاری نه تنها مختص ایران بلکه معضل اکثر کشورهای جهان است.
عامل بیکاری دانش آموختگان دانشگاه ها
بیکاری دانش آموختگان
دانشگاه ها به دو عامل بستگی دارد یکی عامل درونی است و دیگری عامل بیرونی. عوامل
دروني، فرآيندها و راهبردهايي هستند كه در نظام آموزش عالي به كار گرفته ميشوند و
به طور مستقيم يا غيرمستقيم با مقوله اشتغال و كاريابي فارغالتحصيلان ارتباط
دارند. از عوامل دروني می توان به مواردي چون عدم تناسب بين ظرفيت فعلي پذيرش دانشجو
در دانشگاهها و نيازهاي آتي بازار كار، عدم تناسب بين محتواي آموزش با مهارتهاي
شغلي، عدم توفيق دانشگاهها در ايجاد و تقويت روحيه علمي و انگيزه خدمترساني
به جامعه در دانشجويان، مشخص نبودن حداقل قابليتهاي علمي و عملي براي فارغ
التحصيل شدن، عدم آشنايي اعضای هيات علمي با فرآيندها و نحوه انجام امور در
واحدهاي توليدي و خدماتي مرتبط با رشته تحصيلي فارغ التحصيلان، فقدان زمينه مناسب
براي آموزشهاي علمي – كاربردي اشاره کرد.
عوامل بيروني شامل كليه
مواردي ميشوند كه بر اشتغال فارغ التحصيلان به طور مستقيم و غيرمستقيم تاثير
گذاشته و مانع از جذب آنها در بازار كار ميگردند.
در مورد عوامل بيروني نیز
می توان مواردي همچون مشخص نبودن و رواج نيافتن فرهنگ كاريابي و ارائه ، عدم توسعه
بنگاههاي كاريابي خصوصي به ویژه کاریابی های تخصصی، عدم توسعه كانونهاي
فارغ التحصيلان و ناكارآمدي آنها در كاريابي و هدايت شغلي، تعدد متقاضيان و رقابت
شديد براي كسب مشاغل موجود را در نظر گرفت كه با توجه به تعدد عوامل موثر بر
اشتغـال فارغ التحصيلان، بايد براي حل اين معضل از كليه سازمان هاي مرتبط به منظور
تهيه و اجراي يك طرح جامع و فراگير در زمينه اشتغال استفاده شود.
عوامل اصلی بیکاری مترجمان
مهمترین علت بیکاری
جوانان و به ویژه مترجمان آموزش ضعيف است. مطمئن باشید کسی که در رشته شغلی خود
دانش کافی را کسب کرده و به فردی حرفه ای تبدیل شده باشد در هیچ کجای ایران و جهان
بیکار نمی ماند. این مسئله برای مترجمان مصداق بیشتری دارد. چرا که کار در این
رشته منوط به داشتن مدرک صرف نیست، بلکه داشتن تخصص بیشتر از مدرک به کار می آید.
اما در مجموع مي توان به
عوامل زير به عنوان مهم ترين عوامل تاثيرگذار بر چشم انداز اشتغال مترجمان اشاره
كرد: نداشتن مهارت کافی، سازگار نبودن مهارت هاي آن ها با تقاضاي بازار كار،
نداشتن اطلاعات از بازار کار ترجمه، عدم ارتباط موثر بین ایران با سایر کشورها،
ركود اقتصادي و جذب اندک مترجمان در بخش های دولتی.
مترجمان به هنگام جست وجوی شغل چه باید بکنند؟
وقتي جست وجوي شغلي را
آغاز ميكنيد، بايد از تمام مهارتها و تواناييهايي كه در طول دوران دانشجويي كسب
كردهايد، بهره بگيريد. براي شروع بد نيست يك رزومه كاري جمع و جور، مرتبط و به
روز براي خود درست كنيد. سعي كنید در اين رزومه به روشني مهارتها و دستاوردهاي
خود را نشان دهيد. بياد داشته باشید كه معمولاً رزومه كاري نخستين چيزي است كه
كارفرمايان در مورد شما ميبينند. سپس بايد روي مهارتهاي "معرفي شخصي"
كار كنيد و مثلاً بفهميد كه چطور بايد در مصاحبهها حاضر شويد. كارفرمايان از شما
انتظار دارند كه نشان دهيد مهارتهايت چطور ميتواند با نيازهاي شغلي آنها مرتبط
باشد. در ضمن بايد مستنداتي همچون مدارك تحصیلی، دوره های آموزشی که گذرانده اید و
توصيهنامه را ارائه دهيد تا كارفرما از صحت و سقم ادعاهاي شما اطمينان حاصل كند.
بنابراين لازم است در طول دوران تحصيل اين مستندات را با دقت گردآوري كنيد. در
حقيقت هر چه زودتر به جمعآوري سوابق كاري و تحصيلي اقدام كنيد، بهتر است. سعي
كنید براي يادداشت كارها و فعاليتهاي مهم و ارزشمندي كه انجام ميدهيد، دفترچهاي
تهيه كنيد. هر دستاوردي هر چند كوچك، ارزش نوشتن را دارد. به طور مثال اگر به
همراه دوستانتان يك مراسم خيريه ترتيب دادهايد، در دفترچه بنويسید كه چقدر پول
جمع كرديد، چه تعداد آدم به مراسم آمدند و اينكه شما چه نقشي در مراسم داشتيد. اين
كار را به يكي از عادتهاي شخصي تبديل كنید تا در هنگام مصاحبه اطلاعات جامعي از
تاريخچه شغلي خود در اختيار داشته باشيد.
تاثیر داشتن یک رزومه خوب بر اشتغال مترجمان
رزومه متني است چند صفحه
اي حاوي اطلاعات و مشخصات فردي كه قبل از مصاحبه در اختيار كارفرمايان قرار گرفته
و به آنان امكان مي دهد تا ارزيابي اوليه اي از توانايي هاي شغلي شما داشته باشند.
در واقع رزومه بايد تصويري ذهني از شما و فعاليت هاي شغليتان به خواننده ارائه
كند. از اين حيث رزومه جنبه اي تبليغاتي دارد. بدين ترتيب كه ويژگي هاي مؤثر و
مفيد خود را در اختيار كارفرما قرار مي دهيد و به نوعي سعي مي كنيد تا وي را
متقاعد كنيد كه از بين چندين داوطلب، شما را براي شركت در مصاحبه انتخاب كند. رزومه
بايد به طور مثبتي مهارت ها و توانايي هاي شما را نشان دهد. رزومه در عين حال كه
بايد كاملاً صادقانه باشد، در آن جايي براي تعارفات و شكسته نفسي نيست.
رزومه زندگينامه، شرح
گذشته و يا حال شما نيست (هر چند كه قسمت عمده آن مربوط به سوابق كاريتان مي شود).
اولين هدف رزومه جلب توجه كارفرماست. بنابراين در هر جمله اي كه مي نويسيد بايد
سعي كنيد به نوعي علاقه و توجه خواننده را جلب كنيد. يك رزومه خوب مي تواند كليد
موفقيت شما در امر كاريابي باشد. به آن از ديد انجام وظيفه نگاه نكنيد: نوشتن
رزومه با پر كردن فرم ثبت نام فرق مي كند!
هنگام نوشتن يك رزومه،
مترجمان باید پرسش هاي زير را از خودشان بپرسند:
• آيا رزومه (شرح سوابق شغلي) من بايد خلاصه يا با
شرح جزئيات باشد؟
• چگونه در يك صفحه مي
توانم تمام سوابق و تجربيات كاري خود را ذكر كنم؟
• چه مواردي را بايد حذف و
چه مواردي را بايد بيشتر بر روي آن تاكيد كنم؟
يكي از مهم ترين موارد
حائز اهميت در به روز كردن رزومه، مختصر يا مفصل بودن آن است. از مدت ها قبل
جويندگان كار از اين امر دنباله روي مي كردند كه هيچ رزومه اي نبايد بيشتر از يك
صفحه باشد، گرچه امروز كارجويان دريافته اند كه اين امر هميشه در تمامي موارد
كارساز نيست.
از آنجايي كه كارفرما يا
فرد استخدام كننده براي بار اول در يك نگاه اجمالي رزومه شما را بررسي مي كند، مهم
است كه رزومه شما در اولين نگاه بتواند تمام توانايي ها و تجارب شما را بخوبي نشان
دهد. نكات كليدي و مهم بايد در اولين صفحه رزومه قيد شود. به عنوان مثال اگر ترجمه
شفاهی در زمينه فعاليت شما مهم است، حتماً بايد آن را در صفحه اول ذكر كنيد. مدارك
و تحصيلات شما نبايد در يك رزومه چهار صفحه اي گم شود. روش مؤثر در نشان دادن
قابليت ها و تجارب كاري، خلاصه نويسي از تجارب در قسمت بالاي صفحه اول است و در
ادامه رزومه، مي توان شرح بيشتري از خلاصه كاري خود داد.
مي توانيد از يك ويراستار
استفاده كنيد. بسياري از كارمندان از تحصيلات و شغل خود راضي هستند و به آن مي
بالند و احساس مي كنند بايد تمام اطلاعات و جزئيات در مورد شغل و تجربيات خود را
در رزومه خود ذكر نمايند. اما رزومه نبايد هر جزئياتي را در بر گيرد. فقط بايد
اطلاعاتي را شامل شود كه به شما در انجام يك مصاحبه كاري كمك مي كند.
مي توانيد رزومه خود را
به يك ويراستار يا يك رزومه نويس حرفه اي نشان دهيد و نظر وي را جويا شويد.
راه کارهایی برای توسعه رشته های ترجمه در دانشگاه
ها به منظور جذب دانش آموختگان آن در بازار کار
1. در بحث جذب دانشجویان
رشته ترجمه به نحوي برنامهريزي شود كه افراد فقط با هدف كسب علم و دانش وارد
دانشگاه شوند؛
2. ظرفيت پذيرش دانشجو در
رشته های ترجمه براساس نياز آينده بازار كار به مترجمان تعيين شود.
3. مجوزهاي ايجاد رشتههاي
تحصيلي ترجمه در دانشگاه موقتي باشد و متناسب با زمان و شرايط تغيير كند.
4. سرفصلهاي دروس دورههاي
آموزشي ترجمه براساس زمينههاي شغلي مرتبط بازبيني و تنظيم شوند.
5. بين سرفصل دروس با شرايط
احراز مشاغل مورد نظر هماهنگي و همسويي ايجاد شود.
6. اقدامات بنيادي در خصوص
تغيير در شيوه آموزش موجود انجام گيرد.
7. جذب استادان داراي روحيه
علمـــي و دانش پژوهي در اولويت قرار گيرند و از سوي ديگر، تدابيري نيز براي رفع
مشكلات و تنگناهاي اقتصادي اعضاي هيات علمي اتخاذ گردد.
8. براي ارزيابي فارغ
التحصيلان رشته ترجمه،معيارهايي كه نمايانگر حداقل دانش نظري و توان عملي آنها
هستند به صورت استاندارد براي هر زبان تعريف شود و ارتباط دانشگاه با بخش هاي
اجرايي همچون دارالترجمه ها تقويت گردد.
9. در پذيرش دانشجويان رشته
ترجمه، متناسب بودن شرايط دانشجو با رشته زبان های خارجی مدنظر قرار گيرد.
10. بودجه بخش آموزش عالي
تقويت شود و درصدي از درآمد يا سود بخشهاي مختلف جامعه كه مصرف كننده ستادههاي
نظام آموزشي هستند به دانشگاه ها به منظور تامين امكانات و تجهيزات لازم اختصاص داده
شود.
11. آموزش عالي بايد سياستها
و برنامههايي را براي شناسايي،جذب مترجمان مستعد، نخبه و آشنايي آنها با اصول و
فلسفه تعليم و تربيت و شيوههاي نوين تدريس، شيوههاي تحقيق و شيوه آموزش ترجمه
تدوين و اجرا كند.
خود اشتغالی مترجمان و نقش کار در خانه
امروزه برخي از مردم به
خوداشتغالي به عنوان يكي از مسيرهاي ترقي شغلي نگاه ميكنند و بعضي از آنها مشاغل
ثابت خود را رها ميكنند تا رئيس خود باشند. يكي از دلايل اصلي چنين
گرايشي نسبت به پديده خوداشتغالي، شرايط جديد بازار كار است. بايد قبول كرد
كه امروزه استخدام تماموقت ديگر مثل گذشته رايج نيست و دولت و حتي بخش غيردولتي
به جاي آنكه افراد را استخدام كنند به واگذاري و برونسپاري بسياري از خدمات خود
ميپردازند.
خوداشتغال طبق معني رايج
آن، يعني فردي كه خودش به تنهايي امور را سازماندهي و مديريت ميكند و ريسك و
مسئوليت موفقيت و كسب و كار خود را برعهده ميگيرد. اين كسب و كار در نهايت به خلق
فرصتهاي شغلي براي ديگران ميانجامد. اين فرد معمولاً زمان، انرژي و منابع مالي
فراواني را براي كسب موفقيت در كسب و كار خويش سرمايهگذاري ميكند. از سويي ديگر،
برخي از افراد خوداشتغالي را برميگزينند تا اصطلاحاً خود را از فشار "مسابقه
جاهطلبي" خلاص كنند و از اينكه ميتوانند به مقدار نه چندان
چشمگير اما كافي پول كسب كنند راضي هستند.
اخیراً با تصویب طرح
مشاغل خانگی در مجلس شورای اسلامی، که مترجمی زبان های خارجی هم جزء آنهاست،
دانشجويان و فارغالتحصيلان رشته ترجمه و به وِیژه بانوان مترجم ميتوانند با شروع
يك كسب و كار مستقل در منزل، به دنياي خوداشتغالي وارد شده و كسب درآمد نمايند.
آنان با پرداختن به خوداشتغالي به فوايد بسياري همچون رضايتمندي شغلي، فرصت انجام
كاري كه به آن علاقه دارند، تنوع كاري، فرصتي براي استفاده از خلاقيت شخصي، ساعات
كاري آزادتر دست خواهند يافت. آنان ميتوانند با گذراندن دوره های راه
اندازی یک کسب و کار و کارآفرینی با ويژگيها و شرايط خوداشتغالي بيشتر آشنا شده و
راههاي سريع تر و آسانتر براي دستيابي به موفقيت را فرا بگيرند.
بسياري از افراد به
خوداشتغالي روي ميآورند تا بتوانند كارها و خدمات زيادي را كه در حال حاضر به دست
پيمانكار انجام ميشوند، به تنهايي انجام دهند. در واقع آنها در برخي موارد با
خوداشتغالي دقيقاً همان كاري را انجام ميدهند كه تا چندي پيش براي كارفرماي خود
انجام ميدادند.
البته دلايل ديگري به جز
دلايل اقتصادي براي ورود به عرصه خوداشتغالي وجود دارد. مثلاً فرض كنيد كه
قبل از موعد مقرر بازنشسته شدهايد و دوست نداريد تمام وقت خود را به فعاليتهاي
تفريحي اختصاص دهيد. در اينجا بايد به ياد داشته باشيد كه بسياري از بازنشستگان
توانستهاند كسب و كار خود را شروع كنند. شما نيز ميتوانيد با
انجام ترجمه در خانه، ميزان درآمد خود را افزايش دهيد، زيرا معمولاً مستمري
بازنشستگان بسيار اندك است. شايد شما هم به تازگي در ابتداي زندگي شغلي خود قرار
گرفتهايد و مشغول بررسي گزينههاي مختلف هستيد. احتمالاً مدرك دانشگاهي نيز داريد
اما با بازار كاري مواجه شدهايد كه روز به روز كوچك و كوچكتر ميشود. بنابراين
تصميم ميگيريد كه كسب و كار خود را شروع كنيد. در اين صورت بايد بدانيد كه ميتوانيد
روي كمك و تسهيلات برخي سازمانهاي دولتي همچون وزارت کار و امور اجتماعی حساب
كنيد زيرا امروزه دولت كاملاً به اهميت خوداشتغالي و كارآفريني در ايجاد اشتغال و
کار خانگی پي برده است.
آخرين و واضحترين دليل
براي روي آوردن به خوداشتغالي، حس دروني شما است. بعضي از افراد از همان دوران
كودكي و با همان فروشندگيهاي كوچك در محله خود در اين زمينه تجربه كسب ميكنند و
ايمان ميآورند كه در آينده رئيس خودشان خواهند بود. به قول يكي از كارآفرينان
جوان و موفق: "من از همان بچگي دوست نداشتم كسي به من دستور دهد".
نقش کارورزی و کارآموزی در جذب مترجمان به بازار
کار
كارورزي و كارآموزي ميتواند
ابزار بسيار مهمي در راستاي آمادگي شغلي دانشجويان و فارغالتحصيلان باشد اما بنا
به دلائل مختلفي به تدريج در فرهنگ دانشگاههاي ايران رو به اضمحلال است. دوره
كارورزي امكان و فرصتي براي آشنايي دانشجويان با محيط كار محسوب ميشود كه نه تنها
باعث افزايش قابليت هاي آنان براي اشتغال در آينده ميشود بلكه به كارورزان قدرت
انتخاب بيشتري در انجام وظايف ارائه شده ميدهد تا بتوانند بهتر به علاقمنديها و
گرايشهاي خود در زمينههاي مختلف پي برده و نقاط ضعف و قوت كار خود را ارزيابي
كنند.
به عنوان مثال، بر طبق
مصوبه آموزش عالي سابق، دانشجويان رشته كتابداري و اطلاعرساني در مقطع ليسانس
موظف به گذراندن چندین ساعت كار عملي در كتابخانه و مراكز اطلاعرساني هستند كه از
آن تحت عنوان كارآموزي ياد ميشود. با اين حال اكثر دانشجويان در عين مفيد خواندن
واحد كارآموزي آن را خستهكننده ميدانند و با اين كه به ضرورت انجام آن واقفاند
به جاي توجه به كاربرد آن به گرفتن نمرهاي اكتفا ميكنند. يا در رشته كامپيوتر
فرد ميبايست 160 الي 240 ساعت كارآموزي داشته باشد.
اما متاسفانه برای رشته
های مترجمی دوره کارورزی وجود ندارد که جا دارد مسئولین آموزش عالی به فکر این
مسئله باشند.
نقش حرفه ای بودن مترجمان و جذب آنان در بازار کار
و چگونگی حرفه ای شدن
حرفهايبودن عبارتست از
داشتن ديدي كامل و نگرشي كلنگر به يك كار يا زمينهي كار (ترجمه) كه با تسلط و
احاطهاي همهجانبه بر موضوع همراه است و صد البته ناشي از دغدغهمندي، تجربه
فراوان و كسب دانش و خردمندي لازم و كافي در این زمينه است.
اصول حرفهاي بودن
مترجمان را ميتوان به اختصار اين گونه برشمرد:
1. دغدغهمندي: كار ترجمه براي شما، مسأله و دغدغه باشد، يعني شما
به هر علت (مأموريت شخصي خود، نياز مالي، دغدغه علمي و امثالهم) با علاقه و خواست
خود پا به عرصهي ترجمه بگذارید و بیایید تا مسألهاي را حل كرده و گرهاي را
بگشاييد.
2. جديت: كار ترجمه براي شما يك مسألهي عادي يا فرعي
نباشد. براي تفريح يا وقتگذراني هم این رشته را برنگزينيد. رويكرد شما به این رشته
شوخطبعانه و تفنني نباشد بلكه در كار ترجمه مصمم و جدي باشید و آن را با نظم
فراوان و وقتگذاري كافي انجام دهيد.
3. دانش و خردمندي: در حوزهي ترجمه اِشراف فكري داشته باشید. بدانيد
در اين زمينه، چه چيزي مهم است و چه چيزي مهم نيست؛ چقدر مهم است، و كجا و كي
اهميت بيشتر يا كمتري دارد؛ و در يك كلام خلاقانه و آيندهنگرانه به ارتقاي
وضعيت انديشيده و راهكارهاي آن را ابداع نماييد.
4. تجربه فراوان: در اثر تجربه و ممارست فراوان در ترجمه، دركي عميق
و ژرف يافته و تمامي مهارتها و توانمنديهاي مورد نياز را بهدست آوريد. تمامي
راه و چاه موضوع را ديده و بشناسید، و قاد شوید خود را با هر محيط كاري وفق دهيد و
فرهنگ سازماني کار خود را درك كرده و در صورت امكان ارتقا دهيد.
5. لذتبردن: از انجام کار ترجمه لذت ببريد. ترجمه را صرفاً
براي رفع حاجت و گذران امور و به صورت بيميلانه و انفعالي انجام ندهيد. بلكه
دائماً از انجام این كار، لذت ببريد و آن را با شوق و ذوق وافر پيگيري کنید.
6. احترامگذاري: براي همكاران، مشتريان، كارفرمايان و در يك كلام
سازمان خود، نهايت احترام و ادب را قائل شوید. احترام گذاري به ديگران براي شما
واقعاً ارزشمند باشد، بهويژه براي پيشكسوتان، استادان و بزرگان، ارزش و احترام
مضاعفي در نظر بگيريد. احترام به شئونات محيط كار و رعايت اصول اخلاقي، رشد حرفهاي
شما را تضمين ميكند.
7. يادگيري مستمر: دائماً در كار ترجمه بیآموزيد و در هر مرحله و هر
دفعه از انجام كار ترجمه، سعي كنيد نكتهاي را آموخته و دستخالي از اين تجربه
برنگرديد. قطعاً نبايد به هيچ قيمتي يادگيري شما در اين حوزه متوقف گردد.
8. پشتكار: هيچگاه نوميدي بر
شما مستولي نگردد و به راحتي از ميدان بدر نشويد. به كار ترجمه دلگرمي داشته باشید
و از شكست نهراسيد. به علاوه همواره متعهدانه قادر به مديريت بحرانهاي سازماني
باشید.
9. دلسوزي و تعهد: ترجمه را دلسوزانه و متعهدانه انجام دهيد. به كار
خود و سازمانتان تعلق خاطر داشته باشید و ترجمه را از آنِ خود بدانيد. جوشِ
كارتان را بزنيد و به هيچ وجه بيتفاوت يا كمتوجه به آن نباشید. همواره متعهد به
انجام كارتان به صورت احسن باشید.
10. بهرهوري: بازده كار شما بالا باشد. اثر بخشي و كارآيي زيادي
داشته باشید. از سرعت و دقت كافي در ترجمه برخوردار شوید و در كارهايتان خلاقيت و
نوآوري به خرج دهيد. با هزينه كمتر، ارزشافزودهي بيشتري (براي خود يا
سازمانتان) ايجاد كنيد (و البته بايد حتماً درآمد مناسب و شايستهاي نيز خواهید
داشت). ترجمه شما كيفيت داشته باشد و باعث رضايت سازمان و مشتريان گردد.
از همين امروز بكوشيد تا
در زندگي خود حرفهاي باشيد و با مسايل كاري خود حرفهاي برخورد نماييد تا براي
خود و جامعهتان ثمربخشتر باشيد و نقش جديتر و اثرگذارتري ايفا نمایيد. زندگي و
كار در يك محيط حرفهاي واقعاً لذتبخش است.
دیگر مهارت های مورد نیاز
برای مترجمان به منظور جذب در بازار کار داخلی و خارجی
در دنیای امروز به منظور
جذب در بازار کار داخلی و خارجی تنها داشتن تخصص در ترجمه کافی نیست و برای رسیدن
به این شغل، کارفرمایان برای جذب نیروی کار خود مهارت های شغلي متعددی را در نظر
می گیرند که داشتن این مهارت ها موجب افزایش شانس به کارگماری و کسب فرصت شغلی
خواهد شد. این مهارت ها عبارتند از:
1. مهارت هاي حل مشكل
2. مهارت هاي فني و حرفه اي
3. مهارت هاي روابط عمومي
4. مهارت هاي برنامه نويسي
كامپيوتري و دانش كامپيوتر
5. مهارت هاي آموزشي
6. مهارت هاي دانش رياضيات و
علوم
7- مهارت هاي مديريت مالي
8. مهارت هاي مديريت اطلاعات
9. مهارت دانستن زبان خارجي
متعدد
10. مهارت هاي مديريت تجارت و
بازرگاني
در واقع هر مترجمی ميتواند
با كسب اين مهارت ها، قابليت خود را براي شاغل شدن و همچنين موفقيت بيشتر در شغل
افزايش دهد. برخي دیگر از مهارتهاي عمومي عبارتند از: برقراري ارتباط، كارگروهي،
توانايي حل مسئله، خودمديريتي، برنامهريزي و سازماندهي.
نوشته: شعبان آزادی کناری
مترجم و کارشناس عالی
مسئول نظارت بر کاریابی های خارجی
وزارت کار و امور اجتماعی
سلام من محمدامین اهل فسا از شهرستان های استان فارس هستم.در این وبلاگ سعی شده مطالب علمی متنوع و تفریحی جالب و جذاب جمع آوری بشه که امیدوارم راضی باشید.